NAZLI ERAY - KAYIP GÖLGELER KENTİ

İzmir Kitap Fuarında Turkuaz Kitabın standından 2 TL'lik kitapların arasından aldığım iki Nazlı Eray kitabından biri, öbürü 'Sis Kelebekleri'. Kitabın arka kapak yazısını okuduğumda Stalin hakkında kurgu bir roman, kapsamlı bir biyografi okuyacağımı düşünmüştüm. Fakat beklediğim gibi olmadı, belki ben beklentimi yüksek tuttuğum içindir, bilemiyorum. Kitapta bana göre bir olmamışlık var. Yazar Prag gezisinde yaşadıklarını daha önce gittiği Seul den anılarını da katarak büyülü, fantastik bir şekilde anlatıyor. Ama dediğim gibi bir olmamışlık var. Yazarın odasında beliren mucha kadınlarının, Stalin'in hayatına giren kadınların hayaletleri (yazar bunlara eski yüzler diyor) daha bir çok eski yüz çok zorlama olmuş. Büyülü bir gerçeklik yaratmaya çalışılmış ama olmamış, inandırıcı olmamış, romana yedirilememiş. Yazarın eski yüzleri gördüğünde çok normalmiş gibi davranması, ilk gördüğün de bile selam vermesi, mucha kadınlarından birine ağrı kesici vermesi, kafeler de kahve ikram etmesi yok artık dedirtiyor, En azından bu eski yüzleri ilk gördüğünde korkup çığlık atsaydın diye düşündürüyor. Anlatımda, tasvirlerde de çokca tekrara düşülmüş. Öyle ki tekrar eden sahneler, anlatımlar, tasvirler romandan çıkarılsa kitabın hacmi yarı yarıya düşer muhtemelen. Stalin'in hakkında verilen bilgiler geniş kapsamlı değil, özel hayatı ile sınırlı kalıyor. Yazarın işlemeye çalıştığı Franz Kafka konusu ise havada kalıyor. Kitabın en beğendiğim yönü ise her ne kadar çok tekrara düşülsede tasvirler, özellikle Prag şehrinin karlar altındaki görüntüsünün tasvirleri çok güzel.


Arka Kapak

Nazlı Eray'ın büyülü, renkli ve sürprizlerle dolu dünyasının kapısı bu kez Prag'da aralanıyor.
Geçmişin gölgeleriyle dolu bir kent: Prag.
Kentin loş sokaklarında dolaşan yabancı bir kadın ve karşısına çıkan geçmişin gölgeleri.
Tahta kaplamalı duvarları, sessiz aynaları ve kristal avizeleriyle sonsuzla bugün arasındaki tuhaf bir irtibat bürosu: Cafe Europa.
Rusya'nın unutulmaz lideri Josef Stalin'in gizemli ve tehlikeli hayatının açılan sayfaları: gençliği, ilk karısı Kato, 13 yaşındaki sevgilisi Lidia, Batum hapishanesindeki arkadaşları; yeraltı yaşamından Kremlin'e geçişi, ikinci karısı Nadya'nın esrarengiz intiharı. Çok sevdiği Kirov'un öldürülüşü.
Seul'e uzanan bir yolculuk. Buğulu tapınaklar, tuhaf rahipler, içinde ölülerin küllerinin saklandığı sıra sıra kavanozlar ve ölülere yazılan mektuplar.
Ve tekrar Moskova. İşkenceler hapishanesi Lubianka. İdam listeleri ve Stalin'in ölüm makinesi yakışıklı Yezhov.
Stalin'in ilk aşkı ve son gecesi.
Bir fırtınanın hayatı.